Demokritos’a (MÖ 460-MÖ 370) neşeli yapısı ve sürekli hayatın komik tarafını gören yeteneği nedeniyle halk arasında gülen filozof denmekteydi. Savaşın, acıların, felaketlerin yoğun olduğu dönemlerde bile insanların çelişik davranışları nedeniyle mizahi yapısını hiç değiştirmemişti. Bu nedenle toplum tarafından insanlara ve tanrıya saygısızlık ettiği gerekçesiyle suçlanıyordu.
Tıbbın babası olarak bilinen Hipokrates (MÖ 460-MÖ 370) toplumdaki bu tepkilerin gerçek bir nedene dayanıp dayanmadığını anlamak için Demokritos’tan görüşme talep etti. En olumsuz anlarda bile gülmenin özünde bir iyilik bir erdem mi vardı yoksa tamamen tersi miydi?
Hipokrates, Demokritos’a “yaşanılan dünyaya neden güldüğünü” sorduğunda şu cevabı almıştır:
“Ben sürekli çıkarları peşine koşup mutsuz olan, para kazanma uğruna doğayı tüketen, doğanın ve gerçeğin yasalarını hiçe sayan, zamanını ve parasını akıl almaz şeylere heba edenlere gülüyorum. Ben, kendi kurnazlıkları, kötülükleri, fesatlıkları, hasetleri, tuzaklarıyla kurban durumuna düşenlere gülüyorum. Ben gönüllerini bayağılıklara, hırsa, bencilliğe, zevke, sefahate, ölçüsüzlüğe mahkûm edenlere gülüyorum.”
Hipokrates gülmenin ve mizahın arakasındaki bu bilgeliği takdir etmiş, tedavi süreçlerinde Demokritos’un bu düşüncelerinden yararlanacağını belirtmiştir.
**
Haberleri dinliyorum çok dramatik gibi gelen olaylara bile gülesim geliyor. Birçok olayın arkasında yine insanın çarpık anlayışı geliyor. Ancak dramatik olaylardaki insanın komikliği gösterecek olsam Demokritos’un durumuna düşeceğimi düşünüyorum. Onu anlayacak ve kurtaracak bir Hipokrates var. Aynı durum herkes için geçerli olamaz.
Bir fıkra ile yazımızı bitirelim.
Köyün en kurnaz adamı seçim sonrası muhtar olduktan sonra köyün geleneksel yapısını bozmuş, çok farklı uygulamaları sonucu köyde doğruluk, dürüstlük ve ahlak kalmamış. Bozulan bu düzenden köyün çoğunluğu menfaat sağlıyor diğer kısmı da sessiz kalarak üstü örtülü rıza gösteriyormuş.
Bir gün muhtar aklına nereden estiyse Caminin kapısına bir ilan astırmış “Bu köyde doğruluktan, dürüstlükten ve ahlaktan bahsetmek yasaktır”
Köylülerden bir kısmı toplanmış muhtarın kapısının önünde yasağı protesto etmeye başlamış. Muhtar dışarı çıkmış. Kalabalığı susturmuş: “Siz bu yasağa neden karşı çıkıyorsunuz tam anlayamadım. Fiili duruma sesinizi çıkarmıyorsunuz, onun yazıya dökülmüş haline tepki veriyorsunuz. Ben sadece fiili durumu hukuki hale getirdim. Siz hukuka karşı mı çıkıyorsunuz?” demiş.
Yorum Yazın