Birçok kelimeyi tek kelimeyle ifade etmek iletişimde kolaylık sağlar. Örneğin başkalarının acısına sevinmek anlamında Almanca “schadenfreude” kelimesinin Türkçe karşılığı yok. Yavaş yürüyen kişi yetişsin diye yavaş yürümek anlamında Filipinler’de Manobo dilindeki “pagad” kelimesinin Türkçe karşılığı yok. Yine Almanca, hesabı ödemeden giden kişi anlamında “zechpreller” kelimesinin Türkçe karşılığı yok.
Kelime üretirken ya kelimelerin hecelerini birleştirebiliriz. Örneğin: geri zekalı (gerzek), suni tahta (sunta), bileğe takılan yüzük (bilekyüzük-bilezik) Bazen de kelimelerin baş harflerinden yeni kelime üretilebilir. HES (Herkes Eve Sığar) kodu. EFT (Elektronik, fon (para) Transferi) gibi.
Türkçe de bir olgu olarak yaşanan ama tek kelimeyle ifade edilmeyen birçok durum var.
Biz de yukardaki örneklerden yola çıkarak kelime üretimi için bir deneme yapalım dedik. Sayfayı takip edenler yeni öneriler sunabilir.
Yerli yersiz her fırsatta unvanını öne süren kişiler için: Aklını gereği gibi kullanamayanlara verilen ahmak sıfatıyla, unvan kelimesini birleştirerek bu tür kişilere “unahmak” denebilir.
Olur olmaz her konuyu bildiğini sanan ve sazan gibi her söze atlayan kişiler için: Sazan ve bil kelimesinden oluşan “sazanbil” denebilir.
Unvanlı kişilerle fotoğraf çektirip sosyal medyada ondan itibar devşirmeye çalışan kişiler için: Gülünç ve şaşırtıcı davranışları olan kişilerin sıfatı olan manyak kelimesiyle sosyal medyayı birleştirip “sosmedmani” diyebiliriz.
Her kusa katılıp her alanda yetenekli olduğunu ispatlamaya çalışan ama beceremeyen kişiler için: Kurs kelimesiyle salak kelimesini birleştirerek “kursalak” diyebiliriz.
Hasedini, kıskançlığını düello şeklinde değil de dolaylı sözlerle tatmin etmeye çalışan defolu kişiler için: Haset kelimesi ile defoyu birleştirerek “hasedefo” diyebiliriz.
Gerektiği halde elini cebine atamayan, cebinde akrep olan, ama beleş mezar bulsa içine girecek kişiler için: Cimri kelimesiyle beleş kelimesini kullanarak “cimbeleş” diyebiliriz.
Yazı kafanıza yatmadıysa mizah olarak kabul edebilirsiniz
Yorum Yazın